قدیمی ترین دانشگاه جهان، گندی شاپور

دانشگاه گندی شاپور را شاهپور یکم ساسانی، در شهرهم نام با آن، که در 48 کیلومتری شمال باختری شوشتر ساخته بود، بنا نهاد.

در آن یک دانشکده پزشکی نیز وجود داشت و تا سده های بسیار پس از آن، مرکزی برای جذب و پرورش دانشمندان بود.

دانشندان ایرانی، یونانی، هندی و رومی در آن به تحقیق ومطالعه می پرداختند.

در کنار این مجموعه بیمارستان بزرگی نیز وجود داشته است.

از جمله سرپرستان این دانشگاه که نامشان باقی مانده است، بختیشوع اهوازی است.

پس از سقوط ساسانیان و ایالت های حیره و اراک(عراق)، خوزستان و سپس پارس، به دست مسلمانان افتاد و این دانشگاه تا اندکی به زندگی خود ادامه داد.

این دانشگاه در اندک زمانی پس از سقوط ساسانیان، با سرپرستی ایرانیان به کار خود ادامه می داده است.

شهر گندی شاپور نیز پس از چند سده رو به نابودی رفت و در مهاجرت بزرگی، خیل نوادگان این دانشمندان به شهرهای دژپول و شوشتر رفتند.

هم اکنون از این دانشگاه جز آثار خرابه ای که در موقعیت کنونی شهر گندی شاپور - روستای شاه آباد دژپول - چیزی نمانده که آنها هم، در اثر فعالیت های کشاورزی در خطر نابودی کامل هستند.

کتاب هایی که از فعالیت در این دانشگاه باقی مانده است، در دنیا هنوز نیز مرجعی برای بسیاری از موضوعات علمی بویژه پزشکی است.

ویل دورانت تمدن ایرانی را، بواسطه داشتن این دانشگاه می ستاید.

انیشتن، در غیاب شاگردش پروفسور حسابی، او را بخاطر تعلق به کشوری که در 1700 سال پیش دانشگاهی آنچنان داشته است، می ستاید و به او می بالد. انیشتن در باره وی اینچنین می گوید : «در زمانی که پیشینیان من در جنگلهای اروپا همدیگر را می خورده اند، در سرزمین ایشان دانشگاه برقرار بوده است»

ایرانیان پیش از اسلام اقدام به تاسیس چنین مراکزی می کردند.