نوجوانی دوره ای است که در آن دانش آموز بیش از هر زمان دیگر نیاز به راهنمایی و مشاوره دارد. نوجوان ضمن مشورت با اولیا و مربیان، دست کم باید بداند که چگونه خود را بهتر بشناسد و از برخوردهای زیان بخش در محیط خانه و مدرسه پرهیز کند.

" چهار راه نوجوانی"، روایتگر تجربه های اولیا و مربیان است که به ندرت فرصت می یابند فنونی را که طی سال ها در خویش درونی ساخته اند، بررسی کرده، به روشنی در باره آن سخن بگویند.

"چهار راه نوجوان" با توجه به تجربیات معلمان و مشکلاتی که اولیا با آن مواجه بوده اند، نوشته شده است.

بدیهی است که خلاقیت و ابتکار فردی معلمان و اولیای خانه، با توجه به تفاوت های فردی کودکان و نوجوانان، نقش سازنده ای در امر مشاوره خواهد داشت.

گوشه گیری، کمرویی و انزوا طلبی چیست؟

گوشه گیری، کم رویی و انزوا طلبی عارضه ای است که باعث می شود کودک و نوجوان از برقرار کردن ارتباط با افراد و محیط خارج دوری کنند. این کودکان و نوجوانان نوعاً با تقلیل یافتن علایق ذهنی و عاطفی نسبت به اطرافیان خود از داشتن دوستان نزدیک و صمیمی محروم اند. نوجوانی که کم رو و گوشه گیر است، معمولاً از حضور در فعالیت های جمعی سرباز می زند و فقط با تک دوست خود که نوعاً به او بسیار وابسته می شود اوقات خود را سپری می کند.

رفتار کم رویی و انزواطلبی ، یکی از رفتارهای نسبتاً شایع است که فرد را به شدت آزار می دهد و اگر درمان نشود نوجوان را به سمت و سوی مشکلات دیگری مثل عدم اعتماد به نفس، افسردگی، اضطراب و زود رنجی سوق خواهد داد. عدم احساس توانمندی و کمی عزت نفس و نیز ناتوانی در بروز احساسات، بیان افکار و نظریات، خود باعث جدایی فرد از فعالیت های گروهی است. کودک کمرو بزودی خود را از دیگران پنهان می کند او احساس کمبود می کند و تحمل دیگران را ندارد مدام به این فکر می کند که دیگران در مورد مشکل او سوال می پرسند و با انزوا  در واقع می خواهند که از مورد سوال بودن فرار کنند و با دلایل گوناگون سعی بر آن دارند که غیبتهای خود را بیشتر کنند.بودن در کلاس برای آنان عذاب آور بوده و مدام در تلاش هستند که از این محیط فرار کنند آنان تعداد دوستانی که دارند انگشت شمار است و به سختی میتوان اعتماد آنان را جلب کرد این افراد در دوست یابی بی حوصله عمل می کنند و گاهی با حرفهای خود دیگران را می آزارند.و بناچار اوقات خود را با رویا و اوهام سپری می کنندتا خلاء نداشتن دوست برای آنان کمرنگ شود.به مرور توانایی سازش در آنها به حداقل می رسد و بدون داشتن این مهارت دوست پیدا کردن تقریبا امری بعید به نظر می رسد.میزان آگاهی ما خواهد توانست کودک گوشه گیر را با جامعه و مدرسه تا حدود زیادی  آشتی داد.

علل گوشه گیری و کم رویی عبارت اند از:

1- محرومیت از محبت خانواده

2- نقص عضو یا بیماری های جسمی و فیزیولوژیک

3- اختلال در گوش و تکلم

4- شکست های متعدد و تحقیر شدن کودک در برابر جمع

5- عدم امنیت روانی در محیط خانه و مدرسه و فشارهای روانی مستمر

6- تنبیه، توبیخ و سرزنش کودک و نوجوان توسط والدین و به ویژه محرومیت از عواطف مادر

7- کنترل شدید تربیتی و سخت گیرهای وسواس گونه و غیر منطقی

برای پیش گیری و درمان گوشه گیری و کم رویی می توان شیوه های زیر را به کار بست:

1- حمایت های عاطفی در جهت تقویت اعتماد به نفس در نوجوان.

2- واگذاری مسئولیت های مناسب با توجه به میزان توان جسمی و ذهنی نوجوان.

3- قرار ندادن نوجوان در موقعیت هایی که تجربه های شکست را به دنبال دارد.

4- تشویق و زمینه سازی حضور نوجوان در فعالیت های جمعی و گروهی.

5- ایجاد آمادگی لازم برای جرئت ورزی در ابراز عقاید و بیان نظریات خودو نیز پذیرش نظریات مخالف از طرف دیگران