بخش 7 -
الکتریسیته
انرژی
الکتریسیته، انرژی است که برای نور، حرکت، گرما و روشنایی ایجاد می کند. از انرژی
الکتریسیته در وسایلی مانند پنکه، شوفاژ، اطو، سماور برقی، لامپ، پلوپز و چرخ گوشت
استفاده می کنیم. ما حتی از الکتریسیته صدا نیز تولید می کنیم. وقتی شما زنگ در را
به صدا در می آورید، در اثر حرکت سریع و پیوسته الکتریسیته، این انررژی به صدا
تبدیل شده است.
مدار الکتریکی چیست؟
وقتی لامپ خانه را روشن می کنید با
استفاده از کلید برق، الکتریسیته را به داخل لامپ می فرستید و روشنایی ایجاد می شود
و یا قسمتی سیم و لامپ را به باتری متصل می کنیم، الکتریسیته از باتری به وسیله سیم
جاری می شود و پس از روشن کردن لامپ از سیم دیگری به باتری باز می گردد و این خود
یک مدار الکتریکی است.
رسانا و نارسانا:
چیزهایی مثل میخ آهنی و سیم مسی که
الکتریسیته از آنها می گذرد رسانا نام دارند. به چیزهایی مثل چوب، پلاستیک و شیشه
که الکتریسیته از آنها نمی گذرد نارسانا نام دارد.
مدار متوالی و مدار موازی:
وقتی مدار بسته شود، الکتریسیته جاری می شود. در این صورت وقتی می خواهیم دو
لامپ را به یک باتری وصل کنیم و دو لامپ هم به یکدیگر وصل شوند، در این صورت می
گوئیم لامپ ها به صورت متوالی بسته شده اند. در بستن متوالی جریان، برق ابتدا از یک
لامپ عبور می کند و سپس به لامپ دیگر می رود.
اگر بخواهیم قطب مثبت و منفی را به
هر دولامپ وصل کنیم هر لامپ جداگانه به دو سر باتری وصل می شود. در این صورت لامپ
ها به صورت موازی بسته شده اند. به این ترتیب جریان برق همزمان به هر دو لامپ وارد
می شود و نور ضعیف تر به چشم می رسد.
به هم بستن باتری ها:
می توانیم با
استفاده از دو یا چند باتری مدار الکتریکی تشکیل دهیم. در این صورت چون مقدار
الکتریسیته بیشتری جاری می شود، نوری که لامپ ایجاد می گردد بیشتر می شود.
پرسش های بخش
7
1- کدامیک از وسایل زیر رسانا است؟
چوب
فرش
پتو
آهن
2- کدامیک از
اجسام زیر نارسانا است؟
بدن
انسان
آهن
چوب خیس
پلاستیک
3- اگر در منزل شما لامپ آشپزخانه بسوزد،
بقیه لامپ ها:
خاموش می
شوند
روشن می مانند
می سوزند
پر نورتر می شوند
4- در کدامیک از وسایل
زیر از انرژی الکتریسیته برای تولید گرما استفاده می شود؟
جارو
برقی
ریش تراش
تلویزیون
پلوپز
5- در کدامیک از وسایل زیر الکتریسیته
به حرکت تبدیل می شود؟
همزن
برقی
چراغ مطالعه
اتو
سماور برقی
پرسش های تشریحی:
1-
الکتریسیته چگونه جریان می یابد؟
وقتی مدار بسته
باشد
2- به چه اجسامی رسانا می گوئیم؟
اجسامی که
جریان الکتریسیته از این اجسام عبور کند مانند سیم مسی و آب.
3- چه موادی
نارسانا هستند؟
به اجسامی که
جریان الکتریسیته از آنها عبور نکند، مواد نارسانا گفته می شود مانند چوب.
4-
مدار چگونه تشکیل می شود؟مدار به چند طریق بسته می شود نام ببرید؟
وقتی
الکتریسیته جریان پیدا کند. در صورتی که مدار ساده نباشد به دو طریق موازی و متوالی
بسته می شود.
6- در چه صورت، مدار در لامپ نور بیشتری تولید می کند؟
وقتی مدار به
صورت متوالی بسته می شود نور اولین لامپ بیشتر و دومی کمتر می شود. در موازی نور
هردو لامپ یکسان و کمتر می شود.
7- آیا برای سیم کشی منزل می توان از مدار
متوالی استفاده کرد؟ چرا؟
خیر چون در این
صورت با سوختن یا قطع کردن جریان در یک وسیله الکتریکی، سایر وسایل الکتریکی نیز
خاموش می شوند.
8- فرق مدار بسته و باز چیست؟
در مدار بسته
الکتریسیته جاری می شود و در مدار باز الکتریسیته قطع می شود.
9- کلید چه اثری
در تشکیل مدار دارد؟
کلید مدار را
قطع و وصل می کند.
10- در اسباب بازی ها و رادیو ها، باتری ها را چگونه قرار
داده اند؟
قطب منفی به
مثبت و قطب مثبت به منفی
