مفاهیم درس

- مخلوط : اگر دو یا چند چیز را روی هم ریخته و زیر و رو(قاطی) کنیم طوری که هر ماده خاصیت های خود را حفظ کند

و در هم ناپدید نشوند به آن مخلوط می گویند . مانند مخلوط نخود و کشمش

- محلول : وقتی یک حبه قند را در آب می اندازیم، ذره های قند از هم جدا می شوند و در بین ذره های آب قرار می گیرند و مخلوط یکنواخت درست می کنند. در نتیجه قند در آب حل می شود.  به این نوع مخلوط، محلول می گوییم.

- انواع محلول : محلول جامد در مایع مانند شکر در آب ، نبات در چای ، محلول مایع در مایع مانند اب و الکل ، سرکه و آب

- حلال و حل شونده : به ماده ای که ماده ی دیگر را در خود حل کند حلال می گویند

و به ماده ای که در ماده دیگر حل شده و در آن ناپدپد شود حل شونده می گویند

مانند محلول نبات و چای که نبات حل شونده و چای حلال است .

- راه جدا سازی مخلوط ها : با استفاده از الک (ردکردن از صافی)،استفاده از آهن ربا و از راه ته نشین شدن می توانیم مخلوط ها را جدا کنیم .

- مخلوط هوا : هوا مخلوطی از چند نوع گاز است که مهم ترین آن ها گاز اکسیژن است .

- شن در آب ، مخلوط جامد در مایع است .

- شکر در آب ، محلول جامد در مایع است و محلول الکل در آب ،

محلول مایع در مایع است و محلول نوشابه گاز دار یک محلول گاز در مایع است .

- همه ی مخلوط ها محلول نیستند ولی همه ی محلول مخلوط هستند .

- یکی از راههای شناخت یک محلول این است که مدتی آن را بی حرکت در جایی قرار دهیم اگر ته نشین شد مخلوط است .

- یکی از راههای تهیه آب آشامیدنی از آب شور این است که آب شور را بجوشانیم و بخار آن را سرد کنیم آب به دست آمده شیرین خواهد بود .

سوالات تشریحی

1 – مهم ترین گاز در هوا را نام ببرید . هوامخلوط است یامحلول ؟

2 – محلول را تعریف کنید . دو نمونه مثال بزنید .

3 – یکی از راه هایی که می توانیم بفهمیم ، آیا یک مخلوط ، محلول است یا نه ، این است که آن را مدتی در یک جا ، بی حرکت قرار دهیم آیا می دانید چرا ؟

4 – آیا همه ی مخلوط ها ، محلول هستند ؟ با مثال توضیح دهید .

5 – برای تهیه ی آب آشامیدنی از آب شور چه راهی را پیشنهاد می دهید .

6 – آیا نوشابه ی گاز دار یک مخلوط است ؟

7 - مخلوط های زیر چه نوع محلول هایی هستند ؟

الکل در آب = ( ................... )

نمک در آب = ( .................. )

اکسیژن در آب = ( ................. )

نوشابه ی گاز دار = ( ................. )

8 – مخلوط را تعریف کنید و دو مثال بزنید .

9 – معروف ترین حلال چه نام دارد ؟

10 – برای جدا کردن شن از براده های آهن چه راهی بهتر است ؟

11 – مهسا دو لیوان آب داشت . در یکی از آن ها مقداری آب لیمو و در دیگری مقداری روغن ریخت . چه تفاوتهایی را در آن ها مشاهده کرد ؟

12 – مخلوط شن و آب و نمک را چگونه از یکدیگر جدا سازیم ؟

13 – تفاوت مخلوط با محلول را بنویسید .

14 – مخلوط یک ماده ی جامد و یک ماده ی مایع را مثال بزنید و طرز جدا کردن ان را بنویسید .

15 – یکی از راه های که می توان فهمید ماده ای مخلوط است یا محلول را بنویسید .

16 – در یک محلول آب شیرین ، آیا مزه ی سطح مایع با ته مایع با هم فرق دارد ؟ چرا ؟

17 – قطره چکانی را از آب شور پر کردیم و در داخل لیوان آبی قرار دادیم بعد از مدتی آب لیوان را چشیدیم . دلیل شوری آب لیوان چیست ؟

سوالات تکمیلی

18 – نوشابه ی گاز دار یک محلول گاز در .............. است .

19 – هوا مخلوطی از چند گاز است که مهم ترین آن ها گاز ................. است .

20 – در محلول شکر در آب به ............... ماده ی حل شونده می گویند .

21 – محلول سرکه در آب یک محلول مایع در .................. است .

22 – در آب شور دریا به نمک ماده ی .......... و به آب ماده ی حل کننده یا .............. می گویند .

23 – در محلول ، ماده ی حل کننده را ، ............. می گویند .

24 – در شربت آبلیمو آب ........... و شکر ............ است .

25 – در آب شور دریا به نمک ، حل شونده و به آب ، .......... است .

26 – هوا یه ماده ی ........ است .

27 – محلول از دو قسمت ...... و ..... تشکیل شده است .

سوالات چهار گزینه ای

28 – کدام یک از مخلوط های زیر محلول است ؟

الف ) آب و شن ب ) آب و براده ی آهن

ج ) آب و نمک د ) نشاسته و آب

29 – کدام یک از مخلوط های زیر مایع در مایع نیست ؟

الف ) سرکه در آب ب ) خاک در آب

ج ) الکل در آب د ) روغن در آب

30 – اگر در یک لیوان آب ، یک حبه قند بیندازیم و هم بزنیم در این محلول ، به آب چه می گویند ؟

الف ) محلول ب ) حلال

ج ) مخلوط د ) حل شونده

31 – بهترین راهی که می توانیم بفهمیم یک مخلوط ، محلول است یا نه چیست ؟

الف ) جوشانیدن   ب ) از صافی رد کردن     ج ) بی حرکت در جایی قرار دادن         د ) به هم زدن

32 – آب شور دریا ، چه نوع محلولی است ؟

الف ) جامد در مایع    ب ) جامد در جامد      ج ) مایع در مایع        د ) گاز در مایع

33 – اگر در یک لیوان آب یک حبه قند بیندازیم و هم بزنیم ، در این حالت به قند چه می گویند ؟

الف ) محلول        ب ) حل شونده        ج ) مخلوط         د ) حلال

34 – در محلول آب و قند ، هر کدام از مواد آب و قند چه هستند ؟

الف ) حل شونده – حل کننده         ب ) حل کننده – حلال       ج ) حلال – حل شونده           د ) حل شونده – حل شونده

35 – کدام مورد مخلوط است ؟

الف ) نمک در آب          ب ) الکل در آب          ج ) نشاسته در آب       د ) سرکه در آب

سوالات صحیح و غلط

جمله ی صحیح یا غلط را با علامت ( × ) مشخص کنید .

36 – در یک ماده ی مخلوط رنگ و بو و مزه ی مواد تغییر می کند .             ص              غ

37 – در آب دریا ، آب ماده ی حل شونده و نمک حلال است .                      ص              غ

38 – شن در آب یک محلول است .                    ص                غ

39 – همه ی مخلوط ها ، محلول هستند .            ص                غ

40 – در محلول ها ماده ی حل شونده ، خود به خود از حلال جدا نمی شود .          ص              غ

41 – اگر آب دریا از صافی رد شود می توان آب آشامیدنی به دست آورد .            ص             غ

42 – محلول آب و نمک ، یک محلول مایع در مایع است .                    ص                 غ

43 – نوشابه ی گاز دار یک محلول گاز در مایع است .               ص                غ